Evlilik birlikteliklerini sonlandırmak isteyen bayan ve erkek bireylerin herhangi birinin evlilik akdini bitirmek için başlattığı mahkeme işlemleri sırasında akıllara takılan çekişmeli boşanma davası nedir? Sorusunun cevabı aslına bakılacak olursa basit bir cevap içerir. Çekişmeli boşanma davası 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 166/3 hükmü içerisinde bulunmayan herhangi bir boşanma sebebine dayanılarak açılan eşler arasında boşanma hususunda anlaşmanın sağlanamaması durumunda açılmış olan boşanma davalarıdır.
Boşanma davasını erkek ya da bayan bireylerin her ikisi de açabilirler. Çekişmeli boşanma davalarında bireyler karşılıklı olarak söyledikleri her konuyu ispatlamakla yükümlüdür. İspatlanan gerçek olayların hâkimlerin ve hakimelerin vereceği kararlarda etkisi oldukça önemlidir.
Çekişmeli boşanma davalarında erkek ya da bayan birey taraflarından bir tanesinin kusurlu olması şartı bulunur. Ama bazı davalarda bulunan durumlar yüzünden kusur sadece tek tarafta görülmemesine rağmen taraflardan birinin daha ağır kusurludur.
Kusurlu hallerin ispat edilmesi zorunluluğu vardır. Bu hallerin ispat edilememesi durumunda boşanma davasının reddedilme ihtimali de bulunur. Eşlerden birinin boşanma davası açabilmesi için eşler arasında resmi nikâh olması şartı vardır. Resmi nikâh kıyılmadan imam nikâhı ile birlikte yaşayan eşlerin hukuki yollardan boşanma davası açma imkânları bulunmaz.
Çekişmeli Boşanma Davasının Söz Konusu Olabileceği Durumlar
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, aldatma ya da şiddet gibi birçok neden yüzünden eşler boşanma işlemlerini başlatabilmek adına mahkemelere başvuru yapabilirler.
Boşanma davasının söz konusu olabileceği bazı durumlar şu şekilde sıralanabilir;
- Eşlerin ortak yaşamında sahip oldukları çocuk ya da çocukların velayeti hususunda anlaşma sağlanamamış olması durumunda,
- Eşlerden bir tarafın ya da karşılıklı tazminat ve nafaka hususlarında anlaşma sağlanamamış olması durumunda,
- Ortak yaşamın devam ettiği süre içerisinde alınan ya da kazanılan malların karşılıklı olarak paylaşma hususunda ortak bir karara varılamamış olması halinde,
- Erkek ya da bayan dava açılan tarafın eşinden boşanmak istememesi olması durumunda,
- Resmi nikâh ile başlayan evlilik tarihinin 1 yıllık süreyi tamamlamamış olması halinde veya daha birçok konuda çekişmeli boşanma davası eşlerden biri tarafından açılabilir.
Özel Boşanma Sebepleri
Özel boşanma sebepleri günümüzde çok sık görülen boşanma sebepleridir. Bu boşanma sebepleri bir tarafın diğer tarafa haksızlık uygulamasından kaynaklanır.
Bu sebepler şu şekilde sıralanabilir;
- Eşlerden birinin zina yani başka bir erkek ya da bayanla ilişkisinin olması durumudur. Türk Medeni Kanunun 161. maddesinde açıklamalara yer verilmiştir.
- Bireylerden birinin eşinin hayatına kastetmesi, kötü davranması ve sürekli hale getirilen onu kırıcı davranışlar sergiliyor olması (Türk Medeni Kanunu 162. madde)
- Bir tarafın suç işliyor olması ve haysiyetsiz bir yaşam sürüyor olması (Türk Medeni Kanunu 163. madde)
- Eşlerden birinin terk etmesi durumu (Türk Medeni Kanunu 164. madde)
- Akıl hastalığının yaşanması durumu (Türk Medeni Kanunu 165. madde)
Genel Boşanma Sebepleri
Genel boşanma sebepleri iki madde halinde listelenmiştir. Birincisi TMK 166/1 maddesine göre evlilik birliğinin temelinden sarsılması ve ikincisi ise TMK 166/4 maddesine göre ortak hayatın yeniden kurulamaması durumlarıdır.
Çekişmeli Boşanma Davası Açma Şartı
Çekişmeli boşanma davalarının açılabilmesi için eşler arasında resmi nikâh olması şartı aranır. Dini nikâh ile başlatılan evliliklerde bireyler çekişmeli boşanma davası açamazlar.
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Çekişmeli boşanma davası açılması eşlerden birinin mahkemeye boşanma dilekçesi ile başvurması sonucunda başlatılabilir. 4721 sayılı TMK’nun 161 ve 166 maddelerinde belirtilen boşanma sebeplerine dayandırılarak hazırlanmış dilekçenin yetkili mahkemeye verilerek çekişmeli boşanma davası işlemleri başlatılmış olur.
Çekişmeli Boşanma Dava Dilekçesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Çekişmeli boşanma davalarının başlatılabilmesi için bayan veya erkek bireylerden birinin aile mahkemesine dilekçe ile başvuru yapması zorunludur. Mahkemeye başvuru yapılırken kullanılan dilekçede dikkat edilmesi gereken hususlar bulunur.
İlk olarak hazırlanan dava dilekçesinin 6100 sayılı TMK kuralların uygun olarak hazırlanmış dava dilekçesi olması zorunluluğu bulunur. Takdim edilen dilekçede bireyin iddialarını ve evlilik birliğini temelinden sarsan olaylar ile birlikte delillerini belirtmesi gereklidir.
Kanuna uygun olarak düzenlenmeyen dava dilekçeleri mahkemelerce reddedilecek olmasından dolayı bireylerin 4721 sayılı kanunda belirlenmiş olan boşanma sebeplerinden bir tanesine dayatılması gereklidir. Boşanma davaları sırasında ilk andan itibaren hata yapılmaması adına avukattan destek alınabilir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Mahkemede Kaç Celsede Karar Verilir?
Çekişmeli boşanma davaları eşler arasında anlaşma olmamasından ve mahkemeye sunulan delillerin incelenmesi karşı delil ve ispatların beklenmesi gibi durumlar içeriyor olmasından dolayı davanın ne zaman biteceğine dair süre verilmesini imkânsız hale getirir. Çekişmeli boşanma davalarında evlilik birliğinin başladığı ilk günden itibaren eşlerin aldığı mallar ve gayrimenkullerinde paylaştırılma işlemi olacaktır.
Çekişmeli Boşanma Davasında Eşlerden Birinin Boşanmak İstememesi Hali
Çekişmeli boşanma davalarında eşlerden birinin boşanmak istememesi ve evliliğinin devam etmesini istemesi durumunda verilen dava dilekçesinde bu durumun belirtilmesi gereklidir. Evlilik birliğinin devam edebileceğini delillerle ispatlaması da zorunludur.
Çekişmeli Boşanma Davasında Tarafların Katılma Zorunluluğu
Dava açarak evliliğini bitirmek isteyen taraf boşanma davasına katılması gerekir. Ama davayı açan taraf dava sırasında kendisini temsil etmesi adına avukat atamasını gerçekleştirmiş olması durumunda avukatlar aracılığı ile de yürütülebilir.
Davayı açan tarafın veya kendisini temsil eden avukatın dava günü mahkemeye katılmaması durumunda mahkeme tarafından davanın kaldırılması kararı alınabilir. Davalı olan eş ise karşı dava açmaması halinde kendisine açılan dava duruşmasına katılmak zorunda değildir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Eşler boşanma taleplerini ilettikleri dilekçelerde birlikteliğin devam ettiği süreç içerisinde mal edinilen malların paylaşma hususunda anlaşmaya varılamaması durumunda mallarda hakkının bulunduğuna dair talepte bulunabilirler. Bu durumda mahkemeler her iki dosyanın da ayrı ayrı işleme alınmasına karar verecektir. Mal paylaşımı hususunda verilecek olan karar boşanma davasının kesin hükmünün verilmesinden sonra işleme alınarak hükme varılır.
Çekişmeli Boşanma Davasında Aile Konutunun Tahliyesi
Çekişmeli boşanma davasının devam etmekte olduğu süre içerisinde ailenin yaşamını sürdürmekte olduğu konut eşlerden hangisinin üzerine ise müşterek çocuklar ile birlikte o konut içerisinde kalma hakkına sahiptir. Ev mülkiyeti üzerine olmayan diğer eş ise boşanma davası süreci devam eder halde iken konutta ikamet eden eşin tahliyesini talep edemez. Mülkiyet hakkı dava süresi boyunca ait olan eşe tahsis edilir.
Bireylerin açmış oldukları boşanma davası mahkemece verilen karar sonrası sona ermesi ile aileye ait konutu terk etmeyen eş için 4721 sayılı kanunun 683/2 hükmü gereğince haksız işgal etme durumuna engel olabilmek adına dava açılabilir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Nafakanın Belirlenmesi
Eşlerin boşanma davaları sırasında belirlenecek olan nafaka miktarı her iki tarafından ekonomik ve sosyal durumları göz önüne alınarak belirlenir. Mahkeme süreci başlatıldıktan sonra ilgili yerlere yazı gönderilerek her iki tarafın sosyal ve ekonomik durum araştırmasının yapılması talep edilir.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşmesi
Eşlerin anlaşmalı boşanma davasında eşlerden birinin anlaşılan hususlardan vazgeçmesi durumunda davanın seyri çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir. Eşlerin karşılıklı olarak anlaşma sağlayamaması durumunda veya duruşma sırasında beyan ettikleri gerekçeler nedeni ile tarafların anlaşmalı boşanma işlemleri gerçekleşmeyebilir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Görevli Mahkeme
Çekişmeli boşanma davalarında ve anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemeleri olarak belirlenmiştir.
Çekişmeli Boşanma Davası Masrafları Ne Kadardır?
Çekişmeli boşanma davalarında yalnız boşanma hükmü verilmiş ise maktu vekâlet ücretine hüküm verilir. Ayrıca maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulması durumunda ise hüküm verilen tazminat miktarına göre nispi vekâlet ücretine hüküm verilebilir.
