Son zamanlarda pek çok kişi vesayet nedir? sorusunun cevabına cevap arayarak bu konuyu derinlemesine öğrenmeye çalışıyor. Bu kavram reşit olmasına rağmen belli kısıtlamaları olan kişiler tarafından daha fazla kullanılır.
Bazı kişiler vesayetle vasiyi birbirine karıştırabiliyor. Ancak ikisi aynı kavramlar değildir. İkisini birbirinden ayıran net farklılıklar vardır.
Vasi Ne Demek?
Vasi kanunda belirtilen vesayet organlarından birisi olarak açıklanır. Türk Medeni Kanunu’na göre ülkemizdeki vesayetle ilgilenen organlar vesayet daireleri ile vali ve kaymakamdır. Bunun yanında vasilik yapacak kişi belirli sebeplerden dolayı kişinin haklarını korumak ve yönetmek amacıyla atanan kişidir.
Vasinin atanması bazen mahkeme tarafından resen gerçekleştirilirken bazen de başvuru ile isteğe bağlı olarak gerçekleştirilebiliyor. Ancak başvuru ile isteğe bağlı olarak gerçekleştirilmesi için uzun bir sürece ihtiyaç duyulabiliyor.
Vasilik Gerektiren Durumlar Nelerdir?
Vasilik gerektiren durumlar Medeni Kanun’da detaylı bir şekilde belirtilmiştir. Bu durumlar 404- 410 arasındaki maddeler arasında düzenlenmiştir. Bu düzenlenen maddelere göre vasiliğin iki temel nedeni vardır. Bunlar yaş küçüklüğü ve kısıtlılık halidir.
Medeni Kanun’un 404. Maddesinde velayet altında bulunmayan her küçüğün vesayet altına alınacağı net bir şekilde ifade ediliyor. Boşanma hali ya da ana babadan herhangi birinin hayatını kaybetmesi çocuğun velayetinin kalkmasına neden olabilir.
Medeni Kanun’un 405. Maddesinde akıl hastalığı veya akıl zayıflığı nedeniyle işlerini göremeyen kişilerin vasiliğe ihtiyaç duyduğu belirtilmiştir. Yaş küçüklüğü ve kısıtlılık halinin yanında savurganlık, kötü yaşam tarzı, alkol ve uyuşturucu da vasiliği gerektiren durumlardandır.
Vesayet Davası Nedir?
Vesayet altına alınması gereken kişilerin tespit edilerek vasiliğin atanması için yapılan dava vesayet davasıdır. Bu davanın bir diğer adı vasilik tayini davasıdır. Bu davanın yürütülmesiyle beraber yaşı küçük ve akıl sağlığı yerinde olmayan kişilerin temsil edilmesi amaçlanır.
Vesayet nedir? konusunu araştıran kişiler dava konusunda daha fazla bilgiye erişim sağlayabiliyor. Bazen bu davanın olumlu sonuçlandırılması durumunda vesayetin denetim makamından da izin almasına ihtiyaç duyulabiliyor.
Vesayet Hakkı Nedir?
Reşit olmayan kişilerin ya da hukuken kısıtlanmış kişilerin hukuken temsil edilmesini sağlayan hakka vesayet hakkı adı verilir. Bu hak sayesinde bireyler haklarından mahrum kalmamış oluyor.
Vesayetin edinilebilmesi için yapılan bu davaya yılın her dönemi başvuru yapılabilir. Ancak başvuru yapılacak sürenin tatil dönemine getirmemeye özen göstermek gerekiyor. Aksi halde dava uzayabiliyor.
Vesayetin en bilindik örneği babasını veya annesini kaybeden kişinin bir başkası tarafından koruma altına alınmasıdır.
Noterden Vasi Tayini Yapılabilir Mi?
Vesayet davası nedir diyen kişilerin merak ettiği konuların başında noterden vasilik tayini yapılıp yapılamayacağı geliyor. Ancak kişinin vasilik makamına tayin edilebilmesi için yetkili mahkemeye gitmek gerekir. Yetkili mahkeme dışında herhangi bir kurum bu makama tayin işlemlerini başlatamaz.
Vasilik makamı için yetkili olan mahkeme yalnızca Sulh ceza mahkemeleri olduğu için başka bir kurumda vasinin tayini yapılamaz. Noter kurumları vasinin tayini için herhangi bir işlem açamaz. Çünkü yetkisi yoktur.
Vasi Atanması Nedir?
Vasilik en basit tanımıyla reşit olmamış ve kanuni olarak kısıtlanmış kişilere mahkeme tarafından atanan yasal bir makamdır. Bu makama tayin olan kişi, ihtiyaç duyan kişinin velisi konumundadır. Velisi konumunda olduğu için vasilerin yerine getirmesi gereken bazı görevler vardır.
Vasinin atanması için bir mahkeme sürecine ihtiyaç duyulur. Mahkeme süreci olmadan atama gerçekleştirilmez. Mahkeme sürecinde kişinin vasilik için uygun olup olmadığı, gerekli şartları taşıyıp taşımadığına bakılır.
Vasi Tayini Şartları Nelerdir?
Vesayet ne demek diyenler genellikle vasiliğin atama şartlarını da araştırıyor. Bir kişinin vasiliğe erişebilmesi için gerekli olan şartlar kanunda detaylı olarak belirtilmiştir. İlgili kanunları inceleyen kişiler atama şartlarına daha hakim olabiliyor.
Vesayetin gerekliği yani vasinin tayin edilmesini gerektiren şartlar:
- Hürriyeti bağlayıcı ceza alma
- Kişinin kendi arzusu
- Yaş küçüklüğü
Vasinin gerekli şartları taşıması durumunda dava, kısa süre içerisinde tamamlanır.
Vesayet Makamı Neresidir?
Vasiliğin atandığı makamın bilinebilmesi için ilk olarak vesayet nedir sorusunun cevabı verilmelidir. Vesayetin gerçekleştirilebilmesi için başvurulması gereken makam Sulh Hukuk Mahkemeleri ve Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Bu makamlar Türk Medeni Kanunu’nun 396. Maddesinde detaylıca açıklanmıştır.
Vesayetin gerçekleştirilebilmesi için seçilen mahkemelerden Sulh Hukuk Mahkemeleri görev yapan kurumken Asliye Hukuk Mahkemeleri ise denetleme yapan kurumdur. Yani Sulh Hukuk Mahkemesinin yaptığı işlemler Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından denetlenir.
Vasilik Davası Atama Usulü Nasıldır?
Vasilik davasının tamamlanabilmesi için birtakım iş ve işlemlerin tamamlanması gerekir. Bu adımların bir veya birkaçında oluşabilecek hata sürecin uzamasına neden olabiliyor.
Vasilik davası için dilekçe verdikten sonra mahkeme gününü beklemek gerekir. Mahkeme gününe kadar istenen belge ve evrakların tamamlanması önemlidir. Mahkeme tek seferde bitirilemeyebilir. Bu durumda sabırlı olmak büyük önem arz eder.
Vasi Kararı Nedir?
Gerekli şartları taşıyan kişiler yani vesayete ihtiyaç duyulan kişilere vasinin atanmasına vasi kararı adı verilir. Bu karar sayesinde vasiler, vesayetini aldığı kişiler üzerinde birtakım haklara sahip olabilir. Bu hakların kapsamı kanunda belirtilmiştir. Kanunda belirtilen kapsamın dışına çıkılamaz. Vasiler, atama kararını aldığı andan itibaren birtakım sorumlulukları kabul etmiş olur. Vasilerin görev ve sorumluluklarını iyi bilmesi önemlidir.
Vasilik Süresi Ne Kadardır?
Vasinin görev süresi de diğer konularda olduğu gibi kanunda belirtilmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 456. Maddesinde vasinin görev süresinin 2 yıl olduğu yazar. Ancak bu iki yıllık süre tek seferlik değildir.
Vasinin istemesi durumunda görev süresi iki yıl daha artırılabilir. Bu mahkeme ve vasinin ortak kararı ile verilir. İki dönem üst üste görev yapan vasiler görevden çekilme hakkını kullanabilir.
Vasinin Görevleri Nelerdir?
Vasilik karanının kesinleşmesinin ardından vasinin ilk görevi malvarlığı defteri hazırlamaktır. Malvarlığı defteri, vesayete sahip kişinin yönetilecek tutarların belirlendiği bir defterdir.
Vasinin bir diğer görevi ise vesayeti altındaki kişinin zarar görmesini engellemektir. Vasiler bu kişilerin zarar görmemesi için gerekli şartları sağlar. Vasinin diğer görevi ise vesayeti altındaki kişinin menfaatini tehlikeye atmamaktır.
Vasinin Yetkileri Nelerdir?
Vasinin yetkilerini öğrenmeden önce vasi ne demek sorusunun iyi öğrenilmesi gerekir. Aksi halde vasinin yetkileri bilinemez. Vasiler kanunda belirtilen bazı işlemleri kendileri yapabilirken bazı işlemler için izin istemek zorundadır.
Vasinin yetkileri arasında miras paylaşma, miras devri, çekle borçlanma, taşınmazların alımı ve satımı gibi işlemler vardır.
Vasisi olduğu kişinin evlat edinilmesi, bir ülkeye giriş ya da çıkışı da vasinin yetkilerindendir. Ancak bu işlemler için izne ihtiyaç duyulur.
Vasilikten Çekilme Nedir?
Vesayet makamı sonsuza kadar devam etmez. Kanun tarafından belirtilen sürenin dolması durumunda vasilikten çekilebiliyor. Vesayet makamı iki yıllıktır. İki yıllık sürenin tamamlanmasının ardından görev süresi iki defa uzatılabilir.
Görev süresini uzatmak istemeyenler ya da dört yılını tamamlayan kişiler vasilikten çekilebilir. Vasilikten çekilmek için mahkemeye dilekçe vermek gerekir.
Vasiliğin Kaldırılması Nedir?
Vasinin atamasının gerçekleştirilmesi için kişinin 1 yıldan uzun bir süredir hapiste kalmış olması, velayet altında bulunmaması gibi şartlar aranır. Gerekli şartları taşımayan kişilere vasilik ataması gerçekleştirilemez.
Gerekli şartlar tamamlanıp vasiliğin atanması yapıldıysa vasiliğin sonsuza kadar devam ettiğini düşünmemek gerekir.
Mahkeme vasinin görevini yerine getirmediğini düşündüğünde itiraz olmaksızın vasinin yetkilerini kaldırır.
Yaşlılara Vasi Tayini Olur Mu? Vesayet Ne Demek?
Yaşlılık nedeni vasilik tayininin aldırılması için yeterli bir sebeptir. Çünkü bu durum Türk Medeni Kanunu’nun 408. Maddesinde yer alıyor. Bu maddeye göre yaşlılara vasi tayin edilebilir. Ancak yaşlılara vasilik tayini için mahkeme bazı şeyleri göz önünde bulundurur.
Mahkeme, yaşlının kısıtlılığının olup olmadığına ve sağlık durumuna bakarak vasiye ihtiyaç duyup duymadığına karar verir. Mahkeme, vasilik tayini için bireylerden tam teşekküllü sağlık raporu isteyebilir.
Vesayet Davası Ne Kadar Sürer?
Vasilik davası açmak isteyen kişilerin Sulh Hukuk Mahkemesine giderek dilekçe vermesi gerekir. Aksi halde mahkeme sürecine başlanamaz. Dilekçe sürecinin ardından mahkemenin yoğunluğuna bağlı olarak kısa sürede davaya geçilir. Ancak bu dava bazen uzun sürede sonuçlanabiliyor.
Vasilik davasının süresini belgelerin toplanması, varsa tanıkların dinlenmesi ve ilgilinin beklentileri gibi durumlar belirler. Vesayetin kısa sürede tamamlanması için gerekli belgelerin kısa süre içerisinde dosyaya dahil edilmesi önemlidir.
Vasilik Kararı Ne Zaman Çıkar?
Vasiliğin tam olarak ne zaman çıkacağı tahmin edilemez. Çünkü bu alanda yetkili olan mahkeme Sulh ceza mahkemeleri olduğu için mahkemenin yoğunluk düzeyi, vasilik kararının çıkacağı süreyi direkt olarak etkiler.
Mahkemenin yoğun olmaması durumunda aylar içerisinde vasilik kararı çıkabiliyor. Vasiliğe konu olacak kişinin durumu da mahkeme sürecinin kısa sürede tamamlanmasını direkt olarak etkiliyor.
Kimler Vasi Olamaz?
Vasiliğin atamasının yapılabilmesi için Medeni Kanun’un iyi bilinmesi gerekir. Çünkü hukuk alanında bir devrim yaratmayı başarabilmiş Medeni Kanun’da kimlerin vasiliğe atanamayacağı derin bir şekilde ele alınmıştır. Vasilik atamasının yapılabilmesi için birtakım şartların yerine gelmesi gerekir.
Vasiliğin gerçekleşmesi için bireylerde aranacak şartlar:
- Vesayete engel bir durumunun olmaması
- Reşit olması
- Vesayeti engelleyecek herhangi bir işi olmaması
Bu kapsamda körler ve dilsizler vasilik makamına atanamaz. Bunun yanında kamu hizmetinden yasaklanmış kişiler ve haysiyetsiz yaşam sürenler de vasilik makamına atanamaz. Vasiliğe sahip olacak kişilerle herhangi bir düşmanlığı bulunan kişiler de vasilik makamına atanamaz.
Sonuç
Vesayet nedir? sorusunu soranlar arama motorlarından bilgi almaya çalıştığında kafa karışıklığı yaşayabiliyor. Bu konu bazı kişilere oldukça karışık gelebilir. Ancak bu karışıklığın ortadan kaldırılabilmesi mümkündür. Alanında uzman olan hukuk bürosu ile bireyler bu konu hakkında daha bilgili olabiliyor.
Vasilik makamına ilişkin davalara ilişkin bireyler alanında uzman avukatlık büroları ile iletişime geçmek isteyebiliyor. Alanında uzman, tecrübeli ve kendisini kanıtlamış bir avukatlık bürosu ile görüşmek isteyen kişiler bu firma ile iletişime geçebiliyor.
Diğer tüm yazılarımızı incelemek için BURAYA TIKLAYIN.
